Uwaga – zmiana terminu na zaprzeczenie ojcostwa!
Uwaga – zmiana terminu na zaprzeczenie ojcostwa!
Mocą ustawy z dnia 16.10.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy i innych ustaw ogłoszonych w Dz. U. 2019.2089, z dniem 30.11.2019r. weszły w życie zmiany w zakresie terminu na zaprzeczenie ojcostwa.
Co się zmieniło?
Po pierwsze termin na zaprzeczenie ojcostwa, po drugie moment początkowy, od którego rozpoczyna bieg ten roczny termin.
Obowiązujący dotychczas 6 miesięczny termin na zaprzeczenie ojcostwa został wydłużony i od dnia 30.11.2019 wynosi 1 rok.
I tak zgodnie z art. 63 k.r.o. mąż matki może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności ( wcześniej: od dnia urodzenia dziecka przez żonę, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności). A zatem obecnie z przepisu wprost wynika, że termin rozpoczyna swój bieg, gdy mąż matki poweźmie informację o tym, że nie jest on ojcem dziecka. Zdarzyć się bowiem może, że mąż matki poweźmie taką wiedzę w terminie późniejszym, aniżeli moment urodzenia się dziecka. Wówczas termin byłby faktycznie krótszy.
Dalej zgodnie z art. 69§ 1 k.r.o. matka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa swego męża w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziała się, że dziecko od niego nie pochodzi, nie później jednak niż do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności (wcześniej: od dnia urodzenia dziecka). Również ten przepis zmienił redakcję, został wprost wprowadzony zapis wskazujący na to, że termin na zaprzeczenie ojcostwa również dla matki rozpoczyna bieg, od momentu powzięcia informacji o tym, że dziecko nie pochodzi od męża matki np. po odebraniu wyników badań genetycznych DNA.
Przepis ten oprócz zmiany momentu początkowego, od którego liczony jest roczny termin, wprowadza również ograniczenie ( analogiczne jak dla męża matki), polegające na tym, że matka może wytoczyć powództwa o zaprzeczenie ojcostwa tylko do dnia osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.
Wprowadzone zmiany dotyczą również obliczania terminu dla dziecka, które chciałoby wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa. Otóż zgodnie z art.70 § 1 K.r.o. dziecko po osiągnięciu pełnoletności może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziało się, że nie pochodzi od męża swojej matki. Jeżeli dziecko dowiedziało się o tej okoliczności przed dniem osiągnięcia pełnoletności, termin do wytoczenia powództwa biegnie od dnia osiągnięcia pełnoletności (wcześniej: dziecko po dojściu do pełnoletności może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa męża swojej matki, nie później jednak niż w ciągu trzech lat od osiągnięcia pełnoletności) .
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 16 maja 2018 r. sygn. akt SK 18/17 (Dz.U.2018.950), uznał art.·70·§·1 k.r.o. w dotychczasowym kształcie ( przed zmianą z 30.11.2019r.) w zakresie, w jakim określa termin do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa męża matki niezależnie od daty powzięcia wiadomości przez pełnoletnie dziecko o tym, że nie pochodzi od męża matki za niezgody z art. 30 w związku z art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Stąd pojawiła się w/w zmiana.
Przepisy intertempolarne:
Zgodnie z art. 5 ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy i innych ustaw ogłoszonych w Dz. U. 2019.2089:
- W sprawach o zaprzeczenie ojcostwa, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w brzmieniu nadanym ustawą z 16.10.2019r.
- Jeżeli powództwo w sprawie, o której mowa w ust. 1, wytoczyło dziecko, termin do wytoczenia przez nie tego powództwa nie może skończyć się wcześniej niż z upływem 3 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.